Oxy sẵn có trong tự nhiên với hàm lượng lớn nhưng cơ thể vẫn hay thiếu.

OXY SẴN CÓ TRONG TỰ NHIÊN VỚI HÀM LƯỢNG LỚN NHƯNG CƠ THỂ VẪN HAY THIẾU                                                          Bs  Nguyễn Kim Phong

Oxy thường gọi là dưỡng khí, là một trong những chất cơ bản tạo ra và duy trì sự sống. Để cơ thể sống nói chung, con người nói riêng tồn tại và phát triển cần được cung cấp các chất dinh dưỡng. Chúng ta đều ý thức được ăn uống rất quan trọng tới sức khỏe với sự sống, nhưng còn ít thấy vai trò của thở. Thực ra thở rất quan trọng, người ta có thể nhịn ăn, nhịn uống nhiều ngày nhưng nhịn thở (ngừng cung cấp oxy cho cơ thể) chỉ có thể tính bằng phút. Không có chất dinh dưỡng nào cần được cung cấp thường xuyên mọi lúc mọi nơi kể cả khi ăn, lúc ngủ, khi làm việc, lúc nghỉ ngơi,…như oxy. Nếu não ngừng được cung cấp oxy thì sau 4 đến 5 phút đã bắt đầu tổn thương, sau 9 – 10 phút đã bị tổn thương không phục hồi. Oxy rất cần thiết nhưng vì có sẵn trong tự nhiên nên thường ta ít nhận thấy nó quan trọng. Giả sử như oxy phải do con người tạo ra như các hàng hóa khác thì có lẽ không có gì cần dự trữ trong nhà bằng oxy!

            Oxy vào cơ thể phụ thuộc nhiều yếu tố nên thiếu oxy một phần hay toàn bộ cơ thể vẫn thường gặp                                                        kể cả ở những người đang sinh hoạt ,làm việc bình thường

Tuy có sẵn trong tự nhiên với hàm lượng lớn, ổn định (20 – 21% thể tích không khí) nhưng không phải trong cơ thể lúc nào cũng đủ oxy. Oxy vào cơ thể ta còn phụ thuộc vào sự tiếp nhận của phổi, vận chuyển của máu, thông suốt của mạch máu, khả năng làm việc của tim,… Các bệnh cấp tính, mãn tính ở phổi đều ít nhiều ảnh hưởng đến sự tiếp nhận oxy của phổi. Khả năng vận chuyển oxy của máu phụ thuộc vào hemoglobin có trong hồng cầu. Khi thiếu máu, phương tiện vận chuyển oxy này bị giảm thiểu. Có khi tuy đủ lượng hemoglobin nhưng khả năng vận chuyển oxy của nó giảm. Đó là trường hợp cơ thể bị ngộ độc các chất gây methemogobin. Máu của người nghiện thuốc là nặng tỷ lệ carboxyhemoglobin tăng , có thể 8 – 10% hemoglobin không còn khả năng vận chuyển oxy nữa. Sự vận chuyển oxy từ phổi tới các bộ phận của cơ thể còn phụ thuộc vào khả năng làm việc của tim, tình trạng của mạch máu. Khi có bệnh tim mạch, đặc biệt trong bệnh viêm tắc động mạch, tĩnh mạch việc cung cấp oxy cho cơ thể bị ảnh hưởng rất nhiều. Như vậy cùng sống trong một môi trường, nhưng có người cơ thể được cung cấp đủ oxy, có người thiếu. Có khi sống cùng một nhà, một phòng nhưng có người đủ oxy người thiếu oxy. Không những thế trong cùng một người ; bộ phận, cơ quan này đủ, bộ phận, cơ quan kia lại có thể thiếu oxy. Trong thực tế không chỉ ở bệnh nhân mà ở một số người tuy đang sinh hoạt làm việc bình thường, nhưng toàn cơ thể hoặc ở một cơ quan hay bộ phận nào đó vẫn thiếu oxy ở mức độ nhất định. Như vậy tuy oxy sẵn có trong tự nhiên với hàm lượng lớn nhưng hiện tượng thiếu oxy trong cơ thể vẫn thường gặp phổ biến.

Oxy rất cần thiết do đó thiếu oxy là nguyên nhân tiên phát hoặc thứ phát của nhiều bệnh. Có nhiều bệnh: ngộ độc oxyd carbon, suy tim, hen suyễn,… thiếu oxy toàn thân. Cũng có nhiều bệnh nhân thiếu máu (thực ra là thiếu oxy) cục bộ như: thiếu máu cơ tim, thiểu năng tuần hoàn não,… Bệnh tiểu đường lâu ngày thường gây viêm tắc mạch, nhất là các mạch máu chân. Khi nặng gây hoại tử bàn chân, lúc đó tại đây thiếu oxy trầm trọng.

Để cơ thể khỏe mạnh, làm việc có năng suất cần luôn luôn đảm bảo đủ nhu cầu oxy cho cơ thể. Tạo mội trường sống, làm việc, nghỉ ngơi có nhiều cây xanh, thông thoáng là biện pháp rất cần thiết. Cũng từ đó thấy cần bổ xung oxy kịp thời khi vì lí do nào đó cơ thể thiếu oxy .