BỆNH TẮC ĐỘNG MẠCH TRUNG TÂM VÕNG MẠC
Bs Nguyển Kim Phong
Ông Nguyễn Văn Cuộc cư ngụ ấp Chợ ,xã Mỹ Thạnh, huyện Giồng chôm, tỉnh Bến Tre. Tuy đã 66 tuổi, không còn làm viêc nặng ngoài đồng nhưng ông vẫn là “ thợ cơ khí ” của bà con trong ấp. Đôi mắt thì ai cũng biết quan trọng như thế nào với cuộc sống nhưng với người thợ như ông thì có thể nói ánh sáng đôi mắt quyết định tất cả. Ngày 3 tháng 7 vừa qua, sau một ngày làm việc và sinh hoạt bình thường tối ông vẫn được hưởng giấc ngủ ngon. Nhưng sáng thức dậy ông tá hỏa vì mắt phải không nhìn thấy gì, mù hoàn toàn . Sau khi trấn tĩnh lại , ông được gia đình đưa lên Bệnh viện mắt TP Hồ Chí Minh. Bệnh viện Mắt khám xác định mắt phải bị tắc động mạch trung tâm võng mạc và chỉ định điều trị cấp cứu bằng oxy cao áp. Chiều muộn bệnh nhân được chuyển tới Trung tâm điều trị oxy cao áp Việt Nga số 3 đường 3 tháng 2. Mắt phải hoàn toàn không nhìn thấy gì. Ông Cuộc nhanh chóng được đưa vào máy điều trị oxy cao áp. Chỉ sau giờ điều trị đầu tiên, sáng hôm sau mắt phải đã thấy ánh sáng lờ mờ. Những ngày điều trị tiếp theo thị lực tăng dần. Ngày 16 tháng 7 tuy thị lực mắt phải chưa hồi phục hoàn toàn nhưng ông thấy hài lòng vì như ông nói “ … nhăm mắt trái ông đã có thể sinh hoạt và làm việc bình thường ”. Với mong muốn được tiếp tục phục vụ bà con, Ông Cuộc ra viện sớm trong niềm vui chung cùng gia đình và các bác sỹ, nhân viên Trung tâm điều trị Oxy cao áp .
Cũng như bệnh điếc đột ngột ; bệnh giảm,mất thị lực đột ngột cần được điều trị cấp cứu bằng OXCA
Mất thị lực, thính lực đột ngột là hai bệnh thường gặp. Bệnh có nguyên nhân khác nhau nhưng thường găp do động mạch nuôi cơ quan thụ cảm của hai cơ quan này bị tắc đột ngột. Đó là động mạch trung tâm võng mạc và động mạch tai trong là nhánh tận của động mạch tiểu não trước dưới. Khi bị tắc nghẽn do co mạch , huyết khối, sẽ gây tình trạng thiếu máu, thiếu oxy đến nuôi dưỡng phần quan trọng nhất của hai giác quan này. Các tế bào thần kinh nơi đây rất nhạy cảm với tình trạng thiếu oxy nên dễ gây giảm thị lực, thính lực ; nhiều khi mất thị lực, thính lực hoàn toàn. Đây cũng là những tế bào khó hồi phục chức năng nếu không được tái cung cấp oxy kịp thời; cần được coi như một điều trị cấp cứu càng sớm càng tốt.
Oxy cao áp làm tăng nhanh oxy trong máu cũng như các dịch nuôi cơ thề. Trong oxy cao áp, oxy hòa tan tăng và theo nước trong các dịch tới nuôi các tế bào cơ thể kể cả những nơi hồng cầu không tới được; chỉ cần nước qua được là oxy tới được nên là biện pháp cung cấp nhanh, kịp thời oxy cho các bộ phận của cơ thể nói chung, tai mắt nói riêng trong mọi tình huống. Mặt khác oxy cao áp có tác dụng kích thích hoạt tính của các yếu tố chống đông máu của cơ thể , làm tan các cục máu đông – một trong những nguyên nhân thường gặp của hai bệnh giảm hoặc mất thị lực ,thính lực đột ngột. Oxy cao áp còn có tác dụng điều hòa vận mạch, chống co thắt mạch cũng là yếu tố bệnh học quan trong của hai bệnh này. Với những ưu việt trên oxy cao áp trở thành phương pháp thường được lựa chọn để điều trị cấp cứu những trường hợp giảm thị lực ,thính lực đột ngột.
Trung tâm điều trị oxy cao áp thường ngày tiếp nhận điều trị cho nhiều bệnh nhân bị giảm thị lực, thích lực đột ngột .Nhưng phần nhiều bệnh nhân đền muộn, qua giờ vàng của ngày đầu mắc bệnh. Không ít bệnh nhân sau 10 ngày, một tháng, nhiều tháng mới tới điều trị oxy cao áp nên kết quả hạn chế nhiều. Mong rằng oxy cao áp sớm được triển khai ở các tỉnh thành để người bệnh mắc những bệnh mà oxy cao áp là phương pháp điều trị cấp cứu có hiệu quả như ngộ độc oxyd cárbon, giảm mất thính lực, thị lực đột ngột có thể tới điều trị kịp thời.
