Tôi muốn mua thêm sữa để bổ sung dinh dưỡng cho ba mẹ, nhưng cả hai không quen, uống vào hay bị tiêu chảy. Mong bác sĩ tư vấn.
Gia đình tôi trước đây kinh tế khó khăn nên ba mẹ phải lao động nặng. Cũng vì thế mà ba tôi nay 65 tuổi, còn mẹ 59 tuổi thường xuyên đau ốm. Tôi ở xa, lâu lâu mới về thăm ba mẹ nên điều kiện chăm sóc cũng hạn chế. Cha mẹ tôi ở quê, chỉ thích ăn uống đạm bạc từ rau củ của nhà trồng được, không quen uống sữa. (Trần Tân, 37 tuổi)
Trả lời:
Chào bạn,
Uống sữa bị tiêu chảy có thể do dị ứng sữa (dị ứng với chất đạm trong sữa); do không có hoặc không đủ men lactase để tiêu hóa, hấp thu đường lactose (chiếm 4,5-5% trọng lượng sữa); cũng có thể do nhiễm khuẩn trong quá trình pha sữa như nước, dụng cụ (cốc, thìa) không đảm bảo vệ sinh…
Tuy nhiên, với trường hợp ba mẹ của bạn thì nhiều khả năng tiêu chảy là do không có hoặc không đủ men lactase để hấp thu đường lactose trong sữa. Đây là một loại men có vai trò phá hủy liên kết trong đường lactose (đường đôi) để tạo thành 2 đường đơn là glucose và galactose, trước khi được hấp thu vào máu, vào gan.
Men này được tạo ra từ niêm mạc ruột, khi niêm mạc ruột bị tổn thương, hoặc do lâu năm không dùng đến nên “chức năng tạo men này của ruột bị thoái hóa” dần dần sẽ dẫn đến thiếu men này. Khi thiếu men, đường lactose ứ lại trong lòng ruột, kéo nước ra hoặc giữ nước lại lòng ruột nhiều hơn, làm tăng thể tích ruột, tăng nhu động ruột gây nên tiêu chảy. Để kiểm chứng cho chẩn đoán này, ba mẹ bạn chỉ cần ngừng uống sữa. Nếu ngừng uống sữa, tiêu chảy sẽ ngừng theo, thì đúng là nguyên nhân này.
Người có tuổi, người già ở Việt Nam hay bị tiêu chảy khi uống sữa do thiếu (hoặc không có) men lactase, nhiều người từ đó e ngại không bao giờ uống sữa nữa.
Tuy nhiên, hiện nay với công nghệ hiện đại, trên thị trường đã có nhiều loại sữa tách được lactose (lactose free), nhằm giúp những đối tượng cần kiêng, tránh đường lactose nhưng vẫn được tận hưởng nguồn lợi ích từ sữa.
Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk) có sản phẩm Sure Prevent, phù hợp với ba mẹ bạn, được đặc chế cho người cao tuổi, tốt cho hệ tim mạch, tốt cho việc nâng cao thể trạng, phục hồi sức khỏe và đặc biệt không có đường lactose.
Phó giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Trần Đình Toán
Trung tâm Dinh dưỡng Vinamilk