Bụi mịn, khí thải từ phương tiện giao thông, khói thuốc lá… gây rối loạn hàng rào bảo vệ da, làm tăng nguy cơ mắc viêm da cơ địa.
Chia sẻ tại hội nghị da liễu miền Nam ngày 18/10, bác sĩ Nguyễn Thị Phan Thúy, Phó giám đốc Bệnh viện Da liễu TPHCM, cho biết năm 2019 bệnh viện ghi nhận hơn 150.000 người điều trị viêm da cơ địa, chiếm gần 20%, tỷ lệ cao nhất trong các loại bệnh. Việt Nam chưa có nghiên cứu nào về tỷ lệ viêm da cơ địa, tuy nhiên đây luôn là một trong số bệnh da thường gặp nhất ở các phòng khám da liễu.
Theo bác sĩ Thúy, viêm da cơ địa là bệnh da mạn tính, ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống người bệnh. Bệnh xảy ra do sự tương tác giữa rối loạn chức năng hàng rào bảo vệ da, yếu tố môi trường và đáp ứng miễn dịch của cơ thể.
Ô nhiễm không khí là nguyên nhân gây viêm da cơ địa, do tạo những khiếm khuyết hàng rào bảo vệ và giảm đề kháng. “Kết quả là gây ngứa, cào gãi, càng làm tổn thương hàng rào bảo vệ da, hình thành vòng bệnh lý ngứa – cào gãi – ngứa”, bác sĩ Thúy chia sẻ.
Nguy cơ bệnh tăng theo tình trạng ô nhiễm không khí do quá trình đô thị hóa và công nghiệp hóa. Ở các nước đang phát triển, khoảng hơn 15% dân số mắc bệnh này. Ở Đông Nam Á, châu Phi và Mỹ Latinh, tỷ lệ mắc bệnh lên tới 24,6%. Trong hai thập kỷ phát triển nhảy vọt của nền công nghiệp Trung Quốc, tỷ lệ viêm da cơ địa ở trẻ em ở nước này cũng tăng vọt.
Theo bác sĩ Thúy, trong không khí ô nhiễm có bụi mịn, các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi, khí thải từ phương tiện giao thông và khói thuốc lá.
Bụi mịn là những hạt ở dạng lỏng hoặc dạng rắn lơ lửng trong không khí, có nguồn gốc từ đám cháy, nhà máy điện, khí thải xe hơi, đất, bụi, phấn hoa, khí thải công nghiệp. Nhiều nghiên cứu chứng minh tác dụng bất lợi của bụi mịn trên da bình thường và da bệnh, trong đó da bị viêm cơ địa càng dễ tổn thương hơn.
Một số nghiên cứu cho thấy khí thải từ phương tiện giao thông góp phần làm tăng viêm da cơ địa ở trẻ nhỏ. Thai phụ tiếp xúc với không khí ô nhiễm do khí thải từ phương tiện giao thông làm tăng nguy cơ viêm da cơ địa cho con.
Các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi phóng thích ra từ đồ gia dụng phổ biến như chất tẩy rửa, giấy dán tường, đồ nội thất mới, nhựa và ván ép, làm ô nhiễm không khí trong nhà. Nghiên cứu trên 4.000 học sinh Hàn Quốc cho thấy trẻ sống ở ngôi nhà sửa chữa trong 12 tháng qua có nguy cơ mắc viêm da cơ địa gấp ba lần trẻ không sống ở khu vực sửa chữa. Nguy cơ mắc viêm da cơ địa tăng gấp 7 lần nếu trẻ bị dị ứng thực phẩm và sống trong nhà được sửa chữa gần đây.
Khói thuốc lá cũng làm nặng hơn tình trạng viêm da cơ địa thông qua cơ chế tăng mất nước qua thượng bì. Người hút thuốc lá chủ động và thụ động đều nguy cơ mắc bệnh cao hơn bình thường.
Bác sĩ Thúy khuyến cáo cần có biện pháp phòng ngừa và bảo vệ sức khỏe dưới tác hại của ô nhiễm không khí, khi quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa tiếp diễn. Vệ sinh cơ thể thường xuyên để loại bỏ các chất ô nhiễm trên bề mặt da. Tắm rửa hàng ngày, đặc biệt vào cuối ngày, sau khi tiếp xúc với không khí ô nhiễm xung quanh, thoa kem dưỡng ẩm để bảo vệ da.
Hạn chế tiếp xúc chất gây ô nhiễm, khu vực sống nhiều không gian xanh. Ở các nước đang phát triển, hầu hết chất ô nhiễm không khí trong nhà có nguồn gốc từ việc đốt nguyên liệu rắn như than, phân, gỗ để nấu ăn, chiếu sáng và sưởi ấm. Nhiều nước triển khai chiến dịch nấu ăn sạch để giảm tiếp xúc với các chất ô nhiễm trong nhà như sử dụng ống khói, bếp ngoài trời và bếp sử dụng nguyên liệu an toàn.
“Cần nghiên cứu các phương pháp có thể đảo ngược tình trạng tổn thương hàng rào bảo vệ da do ô nhiễm không khí”, bác sĩ Thúy chia sẻ.
Theo Vnexpress
